این برنامه به بررسی تاثیر تحریم های جامعه بین الملل علیه جمهوری اسلامی از سوی بینندگان بالاویزیون می پردازد.
سؤال: اگرچه تحریم راه بین‌الملی مناسبی برای مخالفت با یک دولت خطاکار است ولی هزینه‌های آن را مردم می‌‌پردازند، تا کجا باید تحریمها ادامه پیدا کند
یحیی نژاد: در مورد تحریمهای بین‌المللی علیه ایران با محوریت دولت آمریکا همیشه این پرسش مطرح بوده‌است که با توجه به فشاری که به مردم وارد می‌شود تحریم ابزار مناسبی برای تغییر رفتار ایران است یا خیر؟ پاسخ به این پرسش دشوار است و دیدگاههای مختلفی در مورد آن وجود دارد یک دیدگاه معتقد است که تحریمها به فقیر شدن مردم منجر می‌شود و این امر سبب قدرتمند شدن حکومت دیکتاتوری می‌شود علاوه بر آن کمبود دارو و غذا که ممکن است به دلیل تحریم های بین المللی بوجود آید به مردم آسیب می رساند اما دیدگاه دیگر این است که فشار بین المللی در مورد ایران می‌تواند موثر باشد چون دلارهای نفتی خرج سپاه و بسیج و موسسات امنیتی می‌شود و تضیف توان مالی حکومت به تضعیف ابزار سرکوب این حکومت منجر خواهد شد و همینطور دولت نمی‌تواند به اقشار طرفدار خود سوبسید بپردازد و همین باعث کاهش حمایت این اقشار از رژیم خواهد شد براساس این دیدگاه زمانی که هیچ امکان دیگری برای تغییر نیست تحریمها می‌توانند سیستم را ناپایدار کنند و از سوی دیگر فشار بر مردم می‌تواند به اعتراض آنها منجر شود.
ناصر نوروزی: من امروز شنیدم پورشه در بازار به ۸۰۰ میلیون تومان رسیده‌است و در اینصورت باید مثلاً آپارتمان متری ۲۰ میلیون تومان باشدو به همین ترتیب بقیه کالاها هم افزایش قیمت خواهد یافت وضیت دشوار اقتصادی ایران تا کجا ادامه خواهد داشت و قیمت دلار در چه نقطه‌ای به ثبات می‌رسد؟
یحیی نژاد: منظور شما از ثبات قیمت دلار چیست و به نظر شما چه راهکارهایی می‌تواند قیمت دلار را کنترل کند؟
نوروزی: قیمت دلار در ایران پیش از این غیر واقعی بود حتی بدون در نظر گرفتن تحریم ها قیمت واقعی دلار همین ۳۰۰۰ تومان است اما متاسفانه به دلیل اینکه ما کارشناس اقتصادی کارکشته در دولت نداشتیم قیمت دلار به صورت مصنوعی پایین نگه داشته شد که بسیار به اقتصاد لطمه زد این در حالی است که بسیاری از کشورهای دنیا مانند ترکیه یا چین برای حمایت از تولید داخلی بهای دلار را بالاتر از قیمت واقعی نگه می دارند اما الان به دلیل شرایط تحریم و بویژه مدیریت ناکارآمد قیمت دلار همانند فنری که جمع شده باشد رها شده‌است. به این دلیل ممکن است همچنان قیمت دلار افزایش پیدا کند و حتی تا ۵۰۰۰ تومان هم برسد و این مشکل دیگری بوجود می‌آورد که اقتصاد ما خودش را با این قیمت تطبیق خواهد داد٬ برخی کالاها به طور مستقیم از دلار تاثیر می‌پذیرند و برخی دیگر به صورت غیر مستقیم اما بالاخره همه کالاها افزایش قیمت خواهند داشت مثلاْ کامپیوتر و لبتاب و خودرو به طور مستقیم و سریع از دلار متاثر می‌شوند اما یکسری کالاهای دیگر به طور غیر مستقیم و تدریجی تاثیر می‌پذیرد مثلاً همه جای دنیا در مناطق مرغوب ملک بین ۴ تا ۶ هزار دلار قیمت دارد پس در منطقه یک تهران در یک بازه زمانی ۶ ماه تا یکسال قیمت ملک به ۱۲ میلیون تومان برسد و با افزایش بیشتر قیمت دلار باز هم افزایش پیدا کند.
یحیی نژاد: برخی معتقدند قیمت واقعی دلار ۶۰۰۰ تومان است و به این قیمت خواهد رسید نظر شما در این مورد چیست؟
نوروزی: از نظر من اگرتحریمها وجود نداشته باشد با توجه به تجربیات من در شرایط عادی ارزش دلار بین ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ تومان است اما در شرایط موجود که اقتصاد ما تحریم است و مدیریت ناکارآمد اقتصادی حکمفرماست هیچ بعید نیست که دلار به ۶۰۰۰ تومان یا ۶۵۰۰ تومان هم برسد
یحیی نژاد: آیا آماری وجود دارد که درآمد ارزی کشور در یکسال گذشته چقدر کاهش داشته است؟
نوروزی: صادرات نفت ایران به ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده که حدود یک سوم قبل از تحریمها است و با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد صادرات ایران از محل فروش نفت است پس مشخص است که درآمد کشور باید به یک سوم قبل از تحریمها رسیده باشد.
یحیی نژاد: آیا مشخص است از زمان خاتمی تاکنون که دلار ثابت نگه داشته شده بود تورم چقدر بوده است و اگر دلار همراه با تورم افزایش پیدا می‌کرد الان می‌بایست بهای دلار چقدر باشد؟
نوروزی: علت افزایش قیمت دلار را بر اساس تورم نمی‌شود محاسبه کرد٬ ما در یک خانه‌ای خوابیده بودیم که سالها آب زیر پی‌اش می‌رفته است و ما متوجه نبوده‌ایم و الان تحریمها مثل یک لیوان آبی است که ما را از خواب بیدار کرده و ما متوجه وخامت اوضاع شده‌ایم که خانه در آب فرو رفته‌است تحریمها فقط ما رو بیدار کرده است و همینطور اهرم های دولت به دلیل از بین رفتن درآمدهای هنگفت نفتی برای کنترل اوضاع دیگر کارآمد نیست و دولت دیگر نمی‌تواند شعار بدهد که تحریمها کاغذ پاره‌است و نگران مایحتاج اولیه مردم است و نمی‌تواند دلارهایش را به راحتی وارد بازار کند وگرنه تحریم به خودی خود نمی‌تواند اینقدر تاثیر داشته باشد من معتقدم هنوز تحریمها آثار اصلی خود را برجا نگذاشته است به عنوان مثال قیمت مواد غذایی و شوینده‌ها نسبت به قیمت فعلی ارز پایین است و احتمالاً از داخل انبارها به بازار می‌رود. با همین نرخ موجود ارز قیمتها بازهم افزایش پیدا خواهد کرد.
یحیی نژاد: به‌عنوان یک راهکار دولت واردات اقلام لوکس را ممنوع کرده‌است نظر شما در این مورد چیست؟
نوروزی: من این لیست را دیدم اکثراْ کالاهای مصرفی هستند مثل نخ دندان که کالای بهداشتی‌است اما به عنوان کالای لوکس وارداتش ممنوع شده‌است متاسفانه اینگونه تصمیمها نشانه ضعف سیستم کارشناسی ماست که فقط به بدتر شدن اوضاع منجر خواهد شد
پوریا موسوی: کاهش قیمت دلار در روزهای اخیر را چگونه تحلیل می‌کنید؟
یحیی نژاد: افزایش قیمت ارز سبب هجوم مردم برای خرید دلار شده‌است که باعث افزایش بیشتر قیمت می‌شود و دولت با دخالت در بازار سعی در کاهش قیمتها می‌کند و این نوسانات ادامه خواهد داشت و کاهش قیمتها موقتی است.
نوروزی: این تفاوت قیمتها در روز در حد دو یا سه درصد است که به دلیل تحلیل صرافها از وضیت بازار است اما این تحلیل‌ها تنها در همین حد کوچک سبب تغیر قیمت دلار می‌شود٬ وضیت امروز ما نتیجه رکود اقتصادی است که از اواخر دولت خاتمی شروع شده‌است ما هر روز شاهد تعطیلی کارخانه‌ها و توقف تولید بودیم بالاخره اینها یک جایی خودش را نشان می‌دهد فقط نمی‌شود با فروش نفت کشور را اداره کرد شما حتی در کشورهای عربی می‌بینید که روی توریسم برنامه‌ریزی می‌شود اما وقتی که اقتصاد کشور رو به نابودی‌است نمی‌توان انتظار داشت که بهای دلار ثابت بماند
غضنفری: به نظر شما انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چه تاثیری در بهای دلار خواهد داشت؟
یحیی نژاد: اوباما و رامنی هر دو از ادامه تحریمها حمایت می‌کنند و به نظر نمی‌رسد این انتخابات تاثیری در این زمینه داشته‌باشد.
سوال: چرا با این وضیت اقتصادی و بنزین گران هر وقت تعطیلی است جاده‌های مناطق شمالی ایران ترافیک زیادی پیدا می‌کند؟
یحیی نژاد: پول در ایران وجود دارد و ما در عروسی‌های گران قیمت و مسافرتها این را می‌بینیم بخشی از درآمدهای نفتی فراوان سالهای اخیر به مردم منتقل شده‌است مقداری به عنوان رانت به هواداران حکومت و یا به صورت سوبسید به طبقات فقیر تر و یا وامهای مختلف به مردمی که حتی لزوماْ طرفدار حکومت هم نیستند این باعث شده‌است عده‌ای به ثروت کلانی دست پیدا کنند که ناشی از درآمدهای نفتی فراوان است و با توجه به اینکه رخدادهای اقتصادی مدتی بعد خود را نشان خواهد داد ما به مرور فقیر شدن جامعه را خواهیم دید و یکی دوسال دیگر ما نتیجه تحریمها را خواهیم دید یک نکته دیگر این که مردم تفریح دیگری ندارند مردم تهران اگر چالوس نروند چه باید بکنند مردم نیاز به تفریح دارند و مسافرت به شمال کشور ارزان ترین تفریح این روزهای مردم تهران است