مهشید ندیری: آقای امیر ارجمند از این که دعوت بالاویزیون را پذیرفتید سپاسگذارم؛ نزدیک به ۱۰۰۰ روز از حصر رهنورد٬ موسوی و کروبی می‌گذرد؛ با پیروزی روحانی در انتخابات تصور می‌شد تغییری در وضعیت آنها ایجاد شود اما تاکنون چنین نشده‌است. آیا به زودی شاهد رفع حصر خواهیم بود؟
اردشیر امیر ارجمند: قضاوت نهایی در رابطه با نتایج اقداماتی که تاکنون از سوی دولت روحانی صورت گرفته و تأثیراتی که انتخاب او داشته خیلی زود است. اما مطالبه آزادی زندانیان سیاسی و به ویژه آزادی موسوی و کروبی و رهنورد تبدیل به یک مسأله روز کشور شده و به گوش همه رسیده‌است. البته با توجه به قولهای انتخاباتی روحانی در رابطه با تدوین حقوق شهروندی٬ جامعه انتظارات بیشتری دارد. این انتظارات تا امروز برآورده نشده است که ناشی از موضع منفی بخش اقتدار گرای حاکمیت در این مورد است. زیرا این بخش حاکمیت تمایل ندارد دولت روحانی موفق شود.
ندیری: شورای هماهنگی راه سبز امید از روحانی خواسته است که بر اساس اصل ۱۱۳ قانون اساسی از تداوم حصر جلوگیری کند. آیا بر اساس قانون و رویه موجود در ایران این موضوع در حوزه اختیارات دولت است؟
امیرارجمند: تا امروز وضعیت حقوقی این پرونده روشن نشده‌است و به صورت صریح و روشن مسئول پرونده مشخص نیست. اما تنها دولت و قوه قضائیه در این مورد تصمیم نمی‌گیرند؛ بلکه عالی‌ترین مقامات حکومتی و مجموعه ای از نهادها سرنوشت آن را تعیین می‌کنند. اما باید توجه داشت که دولت دارای بخشی از مسئولیت است و انتظارات مشخصی هم از او وجود دارد. اصل ۱۱۳ قانون اساسی رئیس جمهور را پاسدار و مجری قانون اساسی می داند. آقای روحانی علاوه بر اینکه به قانون اساسی سوگند خورده و در انتخابات قول آزادی رهبران جنبش سبز را داده‌است؛ به عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی نیز در این مورد مسئول است. زیرا پرونده برای تصمیم گیری به شورای عالی امنیت ملی ارجاع شده‌است. در این مورد در زمان دولت قبلی یک اقدام غیر قانونی صورت گرفته‌است و روحانی باید از این عمل غیر قانونی رفع اثر کند. به علاوه اگر واقعاً عده‌ای به طرق غیر قانونی مانع آزادی این افراد هستند؛ انتظار از آقای روحانی این است که روشن و شفاف مسأله را با مردم در میان بگذارد.وقتی از اصل ۱۱۳ قانون اساسی صحبت می کنیم علاوه بر بحثهای حقوقی٬ فرهنگ اجتماعی هم مطرح است. آقای رئیس جمهور باید با مردم صحبت کند و موانع مشکلات رفع حصر و مخالفین آن را به مردم معرفی کند.
ندیری: خامنه ای اخیراً گفته‌است که موسوی و کروبی و رهنورد در مجالس خصوصی به اشتباهات خود اعتراف می کنند؛ ولی در فضای عمومی این کار رو نمی کنند و تلویحاً رفع حصر را به این موضوع منوط کرده‌اند نظر شما در این مورد چیست؟
امیرارجمند: منظور خامنه‌ای این افراد نبوده‌است. قطعاً و یقیناً موسوی و کروبی هر زمانی احساس کنند کوچکترین خطایی کرده‌اند؛ این شجاعت را دارند که در سطح عمومی اشتباه خود را بپذیرند. آنها موضع خود را بر حق می‌دانند و امروز برای همه ثابت شده‌است که چنین بوده‌است. چهار سال پیش موسوی و کروبی گفتند کشور در یک وضعیت اسف باری است و در زمینه اقتصاد و روابط بین الملل به بن بست می‌رسیم. آن موقع گفتند از بن بست و حتی بحران هم حرف نزنید. ولی امروز می بینیم که نه تنها وضعیت بحرانی بوده است؛ بلکه زمینی آقایان در ان بازی می کردند یک باتلاق بوده‌است. و همه ادعاهای موسوی و کروبی اثبات شده‌است. شاید یکی از دلایلی که آنها را آزاد نمی‌کنند هم همین باشد. قبول اینکه حرفهای موسوی و کروبی ثابت شده برایشان سنگین است. امیدوارم مسئولین از این راهی که اخلاقی و اسلامی نیست دست بردارند.
ندیری: آزادی موسوی و کروبی چقدر می‌تواند بر مذاکرات هسته‌ای تأثیر بگذارد؟
امیرارجمند: بدون تردید سیاست داخلی و سیاست خارجی ارتباط کاملاً متقابلی دارند. مخصوصاً کشوری که ادعای استقلال می‌کند در سیاست بین المللی باید دنباله رو سیاست داخلی باشد. اگر ما بخواهیم در سطح بین المللی تنش زدایی کنیم باید قبلاً تنش زدایی در سطح داخلی را شروع کنیم و موفقیتهایی در این زمینه کسب کنیم و جامعه باثباتی و پیگیر منافع ملی ایجاد کنیم. امنیت ملی تنها توسط دولت تعریف نمی‌شود. جامعه مدنی٬ افکار عمومی و نخبگان هم در تعریف آن مشاکت دارند. به این ترتیب در صورت آزادی این افراد همبستگی ملی تقویت می‌شود و جایگاه کشور در مذاکرات تقویت می‌شود. زیرا دولت از یک پشتوانه مردمی بسیار قوی تری برخوردار می‌شد.
ندیری: لطفاً قدری در مورد وضعیت جسمی موسوی٬ کروبی و رهنورد توضیح دهید. بویژه اینکه اخیراً خبرهای نگران کننده‌ای در مورد سلامت آقای کروبی منتشر شده‌است؟
امیرارجمند: همه فعالان سیاسی و حقوق بشری بدون اینکه بخواهیم بزرگ نمایی کنیم نگران وضعیت کروبی هستند. وضعیت موسوی و رهنورد هم نگران کننده‌است. رهنورد الان فشار خون بالایی دارد که ناشی از فشار عصبی و استرس مستمر و بسیار بالایی است که به او وارد می‌شود. آخرین نمونه آن ضرب و شتم دخترانش در هنگام ملاقات بود. در ابتدای حصر هم مدت بسیار طولانی در اتاقهایی زندگی می کردند که نور نداشته است. این افراد همچنان از شرایط لازم بهداشتی و امنیتی متناسب با سنشان برخوردار نیستند. پزشکان مورد اعتماد آنها در دسترسشان نیستند و پرتکل‌های لازم پزشکی در مورد آنها مراعات نمی‌شود و کسی مراقب سلامتی آنها نیست. کروبی ۲۰ روز است که درد کمر و مفاصل بسیار شدیدی دارد. اما حتی در این شرایط معلوم نیست چه کسی مسئول رسیدگی به وضعیت اوست. باید توجه داشت که هر سه نفر آنها در آغاز حصر از وضعیت جسمی بسیار مناسبی برخوردار بودند و مسئولیت هر نوع اتفاقی که برای آنها بیفتند بر عهده مسئولان امنیتی و مقامات عالی کشور است که این وضعیت را ایجاد کرده‌اند.
ندیری: چرا موسوی بعد از بیانیه شماره ۱۷سکوت کرده‌است و بیانیه دیگری منتشر نمی‌کند . در حالی که بسیاری از زندانیان سیاسی از درون زندان مطالب خود را منتشر می‌کنند؟
امیرارجمند: موسوی و کروبی به اطلاعات کامل و صحیح دسترسی ندارند؛ در حالیکه در زندان عمومی چنین نیست و برخی منابع برای دریافت اخبار صحیح وجود دارد. موسوی به صورت مطلق به روزنامه دسترسی ندارد و تنها کانالهای تلوزیونی ایران را می‌بیند و یک فرد سیاستمدار در حالی که منابع خبری مستقل و امکان تحلیل دقیق و صحیح از شرایط جامعه را ندارد قطعاً اتخاذ به تصمیم و صدور بیانیه نمی کند. علاوه بر آن موسوی و کروبی و رهنورد به شدت مراقبت می‌شوند. خانواده موسوی اخباری در مورد سلامتی ایشان منتشر کردند و به همین دلیل مجازات شدند بعضی از فرزندان موسوی از ملاقات با آنها محروم شدند.
ندیری: موسوی در بیانیه ۱۷ مطالباتی مانند آزادی زندانیان سیاسی٬ آزادی مطبوعات و پاسخگو بودن دولت را مطرح کرده بود. اکنون در هر سه مورد تغییراتی رخ داده‌است به نظر شما نگاه موسوی به دولت روحانی و شرایط کشور پس از رفع حصر چه خواهد بود؟
امیرارجمند: آنها با احمدی نژاد یا هیچ فرد خاص دیگری دشمنی ندارند. مردم مطالباتی داشتند و موسوی و کروبی آن را بیان کردند و شجاعانه پای آن ایستادند. حتی از حکومت خواستند که به مرور این مطالبات را تأمین کند. موضع موسوی اکنون هم تغییر نکرده‌است و با قدم مثبتی که از طرف حکومت برداشته شده همدلی می کند و اگر لازم باشد وقتی که اطلاعات دقیق داشته باشد ممکن است انتقادهای خود را نیز مطرح کند اما هر قدر که روحانی این تحولات را پیشتر ببرد قطعاً مورد حمایت بیشتری از سوی موسوی قرار می‌گیرد. به نظر من یکی از دلایلی که بخشی از حاکمیت مانع آزادی کروبی٬ موسوی و رهنورد شده‌است به همین دلیل است زیرا می‌دانند که موسوی و کروبی بنا بر اصولی که دارند از اقدامات موثر دولت حمایت می کنند و این حمایت برای آنها خوشایند نیست. چون آنها را در تنگنای بیشتری قرار می‌دهد و جبهه آنها را تضعیف می‌کند.
ندیری: به نظر شما حصر کی پایان می‌پذیرد و آیا امکان برگزاری دادگاه برای موسوی٬ رهنورد و کروبی وجود دارد؟
امیرارجمند: تاکنون هیچ فرآیند قانونی در مورد این افراد اجرا نشده‌است و هر سه نفر ادله کافی برای اقداماتشان دارند و از برگزاری دادگاه علنی و منصفانه استقبال می‌کنند. پایان حصر به پارامترهای زیادی بستگی دارد. ما به عنوان یک جریان جامعه محور و مطالبه محور معتقد به نقش مردم در این زمینه هستیم و معتقدیم تک تک ما در این مورد دارای مسئولیت هستیم و باید تلاش کنیم با طرح مطالبات حاکمیت را متقاعد کنیم که دست از این عمل غیر قانونی بر دارد و حصر را پایان دهد. بدون تردید این اقدام در جهت منافع عالی کشور و ثبات و توسعه کشور خواهد بود.
ندیری: احمد پرسیده‌است که مردم برای آزادی این سه نفر چه کاری می توانند بکنند؟
امیرارجمند: طرح این مطالبه در هر جای ممکن و فعالیت در شبکه های اجتماعی حقیقی و مجازی همیشه امکان پذیر است و به رفع حصر کمک می‌کند. اطلاع رسانی صحیح٬ تماس با مسئولین٬ پخش تراکت ٬ دیوار نویسی و هر نوع ابتکار قانونی و بدون خشونت در این زمینه مفید است.